Klima Satışları
Problem: Çeşitli soğutma ve ısıtma sistemleri satışı yapan ABC Sistem Limited Şirketi”nin satış müdürü Ahmet bey, klima satışlarındaki bir aylık ortalama maliyeti merak etmektedir. Bazı bilgiler ışığında (aşağıdaki tablolarda görülmektedir) bu maliyeti hesaplamak üzere simülasyon yapmak istemektedir. Arkadaşı olarak ona yardımcı olmamızı rica etmiş. Ahmet bey deneyimine dayanarak günlük klima taleplerine (satışlar) ait aşağıdaki olasılık dağılımını belirlemiştir (Tablo 1).
Tablo 1: Talebe ait olasılık dağılımı
ABC şirketi, başlangıçta deposunda 10 adet klima bulundurmaktadır. Satışı yapılan klimalar müşterilere teslim edilmekte, stoklarda 6 veya daha az klima kaldığında ise fabrikaya sipariş verilmektedir. Siparişler 10”ar adetlik partiler halinde yapılmakta ve bu partilerin tedarik süresi aşağıdaki olasılık dağılımındaki gibi olmaktadır (Tablo 2).
Tablo 2: Tedarik süresine ait olasılık dağılımı
Örnek olarak, 4. günde 2 günlük tedarik süresine sahip bir sipariş verilirse, teslimat 7. günün başında yapılmaktadır. Siparişi verilen her parti için sipariş maliyeti 50$ olmaktadır.Şirket gün içinde satılmayan klimalar için -klima başına- günlük 2$”lık stok maliyetine katlanmaktadır. Ayrıca satışı yapılıp müşteriye teslim edilemeyen (stokta olmadığı için) klimalar için de 30$ memnuniyet maliyetine (veya indirime) katlanmaktadır.
Analitik Model: Bu probleme ait analitik model hazırlanmamıştır.
Simülasyon Modeli: Simülasyon modeli aşağıdaki şekillerde görülmektedir.
Şekil 1: Simülasyon
Şekil 2: Rassal Sayı Haritaları ve Açıklamalar
Şekil 3: İterasyonlar ve Sonuçlar
Grafik 1: Herhangi bir simülasyon adımında ortaya çıkan stok ve talep miktarlarının değişimine ait örnek
Grafik 2: Simülasyonun 10 iterasyonu sonrasında oluşan maliyet değerlerine ait örnek
Simülasyonda kullanılan bazı önemli Excel formülleri
Günbaşı stok: B3 için (1. gün) =O10, B4-B32 için (diğer günler) =IF(H3=0;E3+10;E3)
Günsonu stok: E3-E32 için =B3-D3
Tedarik süresi: G3 için (1. gün) =IF(E3<7;VLOOKUP(F3;$P$3:$Q$6;2);”") , G4-G32 için (diğer günler) =IF(OR(H3=0;H3=”");IF(E4<6;VLOOKUP(F4;$P$3:$Q$6;2);”");”")
Teslime kalan gün: H3 için (1. gün) =G3 , H4 için (diğer günler) =IF(OR(H3=0;H3=”");IF(G4<>0;G4;”");H3-1)
Sipariş maliyeti: I3-I32 için =IF(G3<>”";$O$11;”")
Stok maliyeti: J3-J32 için =IF(E3>=0;E3*$O$12;”")
Memnuniyet maliyeti (indirim): K3-K32 için =IF(E3<0;-E3*$O$13;”")
Simülasyonu ayrıntılı incelemek için Excel dosyasına bakınız.
References